De Toorop Dynastie

28 september 2019 t/m 26 januari 2020

ARCHIEF- Door de eeuwen heen zijn er talloze kunstenaarsgeslachten actief geweest, waarvan de families Ruysdael, Hals, Koekkoek en Kruseman tot de bekendste behoren. Soms werd de familiestijl tot handelsmerk verheven. Omstreeks 1900 werd vanwege de snel veranderende kunstwereld en het nieuwe streven 'l’art pour l’art' het voortzetten van eenzelfde lijn niet meer gewaardeerd. Het streven werd vooral het tonen van eigenheid.
Wie de oeuvres van Jan Toorop (1858-1928), Charley Toorop (1891-1955) en Edgar Fernhout (1912-1974) afzonderlijk bekijkt, ziet drie zeer verschillende kunstenaars die ieder een markante eigen stijl hebben ontwikkeld. Maar wie bepaalde, goed uitgezochte individuele werken van de drie generaties naast elkaar zet en vergelijkt, ziet opeens sterke verwantschappen.


Jan Toorop, De zee, 1887 - Rijksmuseum, Amsterdam

Eigen reputatie
Jan Toorop was bij uitstek een van de kunstenaars die omstreeks 1900 de elkaar snel opvolgende vernieuwingsbewegingen in zijn kunst verwerkte en daarmee de moderne kunst in Nederland introduceerde. Tegen de tijd dat zijn dochter Charley besloot om zich als kunstenares te ontwikkelen, stond de reputatie van haar vader als een van de belangrijkste Nederlandse kunstenaars als een huis. Ondanks het feit dat zij vroeg profiteerde van de vakkennis en het netwerk van haar vader, sloeg Charley bewust een andere weg in om een eigen reputatie te kunnen opbouwen. Dat gold later ook voor haar zoon Edgar Fernhout.

Artistieke verwantschap
Hoe bepalend was het voor het kunstenaarschap van Charley Toorop om de dochter te zijn van een beroemde kunstenaar? Welke rol speelde zij op haar beurt als moeder van kunstenaar Edgar Fernhout en welke invloed had zij op de ontwikkeling van zijn kunstenaarschap en op het verloop van zijn carrière? Hoe verschillend de oeuvres van de drie generaties Toorop ook zijn, toch hebben ze duidelijk invloed gehad op elkaar.
In de tentoonstelling en gelijknamige publicatie laat conservator Marjan van Heteren de onderlinge relaties en verwantschappen tussen de drie kunstenaarsgeneraties zien, waarbij Charley als het scharnierpunt functioneert. Het perspectief op het werk van deze drie belangrijke kunstenaars wordt vernieuwd en verrijkt.


Charley Toorop, Boeren, 1930 - Centraal Museum, Utrecht

Activiteiten
Gedurende de tentoonstelling worden er diverse activiteiten georganiseerd. Van een gratis inlooprondleiding op zondagmiddag tot een taxatiedag en conservatorrondleiding. Museumkaarthouders kunnen een exclusieve lezing (VOL) bijwonen en in de vakanties wordt voor gezinnen met kinderen een workshop aangeboden.

Publicatie
Bij de tentoonstelling is een rijk geïllustreerde publicatie uitgebracht bij Waanders & de Kunst. Met teksten van Marjan van Heteren, Mieke Rijnders, Caroline Roodenburg en Marja Bosma. Vanaf 28 september te koop in onze Museumwinkel.


Edgar Fernhout, De zee, 1958 - Museum Bommel van Dam, Venlo

De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door Fonds21, Prins Bernhard Cultuurfonds, Zabawas, Stichting Pieter Haverkorn van Rijsewijk, Vereniging Vrienden Nieuwe Kunst 1900, Gifted Art, het Jaap Hartenfonds en De Gijselaar- Hintzenfonds. Onze speciale dank gaat uit naar de bruikleengevers, samenwerkingspartner Museum Kranenburgh en naar de familie Fernhout.

“Ik heb geen opleiding gehad, maar ik ben de zoon van Charley Toorop en kleinzoon van Jan Toorop en heb dus veel tusschen schilderijen en schilderende mensen gezeten en zo het vak geleerd.” Edgar Fernhout 5 juli 1952

De tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt met steun van