Ruysdael en Saenredam in Alkmaar
Alkmaars Grote Kerk is gedurende zijn bestaan talloze malen door kunstenaars geportretteerd. Onder hen waren twee bekende en gevierde schilders uit de Gouden Eeuw. Salomon van Ruysdael schilderde enkele gezichten op de Grote Kerk van buitenaf. Pieter Saenredam schilderde en tekende het interieur van de kerk een aantal keren. Een groot aantal van deze werken bevindt zich in buitenlandse- of privécollecties. Stedelijk Museum Alkmaar bezit van oudsher een groot kerkinterieur van Saenredam. Vorig jaar kon het museum het vroegste van Ruysdaels stadsgezichten verwerven met steun van de Vereniging Rembrandt.

^{Deze vroegste Salomon van Ruysdael van de Grote of Sint Laurenskerk werd eind 2016/begin 2017 verworven dankzij de King Baudouin Foundation United States, de Vereniging Rembrandt mede dankzij haar BankGiro Loterij Aankoopfonds, Mondriaan Fonds, VSBfonds, Victoriefonds Alkmaar, gemeente Alkmaar en de Vrienden van Stedelijk Museum Alkmaar en Regionaal Archief Alkmaar.}

Hedendaagse portretten van de kerk
Het jubileum van de Grote of Sint-Laurenskerk is voor het museum aanleiding om ook aandacht te besteden aan het hedendaagse beeld en de hedendaagse betekenis van de kerk. Om te laten zien dat de Grote Kerk ook nu nog een inspiratiebron voor kunstenaars is en om de beeldtraditie een nieuwe impuls te geven, heeft Stedelijk Museum Alkmaar een opdracht gegeven aan twee fotografen. Geïnspireerd door Ruysdael en Saenredam geven Hans van der Meer en Karin Borghouts een hedendaagse visie op de Grote Kerk en Alkmaar.

Hans van der Meer (Leimuiden, 1955) legt de ‘achteloze aanwezigheid’ van de Grote Kerk van Alkmaar in het stedelijke landschap vast. In de tijd van Ruysdael was de kerk een landmark, die je van grote afstand zag. Door stadsuitbreiding duikt hij nu alleen in het centrum op. Het gebouw is er wel, maar men merkt het niet meer op, gewend geraakt aan zijn aanwezigheid. Naast een fotoserie maakte Van der Meer een film, waarin de hoofdrol is weggelegd voor het steeds veranderende licht op de kerk.

Karin Borghouts (Kapellen BE, 1959) maakte interieurfoto's van de Grote Kerk tijdens evenementen zoals een huwelijksfeest en een tentoonstelling. Haar monumentale foto's zijn rijk aan verwijzingen naar de schilderkunst en zijn stille getuigen van een steeds veranderende realiteit.

^{De kerkschilder Pieter Saenredam (1597-1665) bezocht Alkmaar verscheidene keren. In 1661 maakte hij een aantal perspectieftekeningen in de Grote of Sint Laurenskerk. In zijn atelier werkte hij die schetsen enkele jaren later uit tot dit omvangrijke schilderij.}

^{En hier de hedendaagse versie van Karin Borghouts, 1 juni 2017}

Catalogus
U kunt in onze Museumwinkel terecht voor de catalogus 'Ruysdael & Saenredam in Alkmaar', door Christi M. Klinkert (€17,95). In het boek wordt het Alkmaarse werk van Van Ruysdael en Saenredam besproken en gecombineerd met fotoseries van Hans van der Meer en Karin Borghouts.

Informatie rondom de tentoonstelling

• INLOOPRONDLEIDING | Elke zondagmiddag om 14 uur kunt u aanschuiven bij een interessante rondleiding.

• FINNISAGE TENTOONSTELLING | Pop-up concert van het barokensemble La Sfera Armoniosa op zondag 10 juni.

• CONSERVATORRONDLEIDING | Eén keer per maand neemt de samensteller van de tentoonstelling u meer door de zaal.

• MULTIMEDIATOUR | Bij de tentoonstelling kunt u gratis gebruik maken van een multimediatour. Er is een volwassenenroute en een kinderversie beschikbaar. De tour bestaat uit vier korte rondleidingen. Fotografen Hans van der Meer en Karin Borghouts nemen u mee langs hun foto’s en maken een link met de schilders Ruysdael en Saenredam. Daarnaast neemt Saenredam-expert Gary Schwartz u mee mee langs de werken van Pieter Saenredam. Archivaris Harry de Raad vertelt over Salomon van Ruysdael. In de kindertour komen Ruysdael en Saenredam zelf aan het woord.

• BEZOEK DE GROTE KERK | Kijk atlijd op de website van de kerk voor de openingstijden! De kerk is helaas gesloten op 3 en 10 juni. In de kerk zijn ook de zijluiken van het Laurentiusaltaarstuk van Maarten van Heemskerck te bewonderen. In het museum is aansluitend een focustentoonstelling te zien over de totstandkoming van de luiken (zie hieronder). Tot en met 1 augustus Klim naar de Hemel. Ontdek wat de Grote Kerk al 500 jaar ziet, heb een adembenemend uitzicht over de stad en bekijk de gewelfschildering Het laatste Oordeel van Jacob Cornelisz van Oostsanen van dichtbij. Kaarten zijn online verkrijgbaar via de link hierboven.

• TENTOONSTELLING ALTAARSTUK | Tot en met 26 augustus: focustentoonstelling ‘Thuiskomst van een Meesterwerk. Het Laurentiusaltaar van Maarten van Heemskerck’.

• WANDELROUTE RUYSDAEL | Wilt u zien waar Salomon van Ruysdael stond toen hij de gezichten op de Grote Kerk schilderde? Loop de wandelroute van Alkmaardersopdekaart. Verkrijgbaar voor € 1,00 in o.a. de Museumwinkel

• RUYSDAEL ONLINE | Regionaal Archief Alkmaar laat op alkmaaropdekaart.nl zien waar Salomon van Ruysdael 370 jaar geleden stond om het mooiste zicht op de Grote Kerk te krijgen. Vergelijk via historypin.nl het uitzicht van vroeger en nu.

Onze speciale dank gaat uit naar de Gemeente Alkmaar, Regiegroep 500 jaar Grote Kerk, Mondriaanfonds, Prins Bernhard Cultuurfonds Noord-Holland, Regionaal Archief Alkmaar en alle bruikleengevers.