Leo Gestel en Gustave De Smet: een kunstZinnige vriendschap
24 april – 13 september 2026
Stedelijk Museum Alkmaar toont de innige vriendschap tussen Gustave De Smet, de grootmeester van het Vlaams expressionisme en Leo Gestel, een van de belangrijkste vernieuwers van de Nederlandse kunst. De kunstenaars ondergingen elkaars kunstzinnige invloed in de periodes waarin hun leven een dramatische wending had genomen.
De Vlaamse kunstenaar Gustave De Smet (1877-1943) week vanwege het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 uit naar Nederland. Hij sloot er al snel vriendschap met Leo Gestel (1881-1941), die hem introduceerde in de Amsterdamse kunstwereld. In de daaropvolgende periode veranderde De Smet sterk van stijl, onder invloed van het werk van Gestel en de kunstenaars van de Bergense School. ‘Plotseling, in Nederland,’ zo schreef De Smet, kreeg hij een openbaring. Door de ontmoeting met het werk van enkele modernen zag hij in dat ‘de visuele nabootsing der natuur de zuivere expressie geweldig in de weg staat.’
In 1922 scheidden de wegen van de kunstenaars voor enkele jaren: De Smet keerde terug naar Vlaanderen en Gestel vertrok voor een lange reis door Duitsland en Italië. In 1925 was het Gestel, die vanwege privéomstandigheden, zijn toevlucht elders zocht. Van 1925 tot 1927 verbleef hij in Vlaanderen bij De Smet. Op zijn beurt nam hij nu in zijn werk thema’s en stijlkenmerken van De Smet over.
De vriendschap tussen beide kunstenaars bleef lang bestaan, getuige deze brief van De Smet aan Leo en An Gestel: ‘Wat er ook van weze, beste, beste vrienden, laat u er niet door terneer stukken. Wij ook hebben harde klappen in het leven gekregen. Onze innige vriendschap voor je beiden van uw Gusta en Gust.’
In de tentoonstelling worden veelzeggende combinaties gemaakt van de werken van Gestel en De Smet. Bij de tentoonstelling verschijnt een uitgebreide, rijk geïllustreerde catalogus samengesteld door gastconservator Kees van der Geer.
Praktische informatie
De tentoonstelling opent op 24 april 2026, om 11:00 uur. De laatste dag dat deze tentoonstelling te bezichtigen is in Stedelijk Museum Alkmaar, is 13 september 2026.